De Flåmsbana wordt vaak als één van de mooiste treinreizen ter wereld genoemd. Deze spectaculaire spoorlijn slingert door diepe valleien, langs watervallen en door tunnels die dwars door de bergen zijn uitgehakt. De Flåmsbana is een ervaring die je niet mag missen, al is het niet goedkoop. Daarom twijfelde ik ook of we het wel moesten doen. Uiteindelijk heb ik er geen spijt van gehad: wat een prachtige reis en een mooie ervaring. Niet alleen wat betreft de uitzichten, maar de gehele rit. Met een stop bij de waterval, het eindpunt in Myrdal en het houten treinstel. In dit artikel ontdek je alles wat je moet weten over de Flåmsbana: van de geschiedenis en route tot praktische tips voor tickets èn de beste reistijd.
Lees ook: Borgund Staafkerk, het best bewaarde middeleeuwse meesterwerk van Noorwegen
Wat is de Flåmsbana?
De Flåmsbana (Flåm Railway) is een 17 km lange spoorlijn die de plaatsen Myrdal en Flåm met elkaar verbindt. De treinreis voert je van het bergstation Myrdal (866 meter boven zeeniveau) naar Flåm, dat aan de Aurlandsfjord ligt. Het is één van de steilste spoorlijnen ter wereld met een stijgingspercentage van 5,5%. De uitzichten zijn adembenemend mooi. Je kijkt uit op fjorden, bergen, rivieren en watervallen. De stop bij de Kjosfossen-waterval is trouwens heel toeristisch, met een zangeres in een rode jurk die komt zingen, maar ergens is dit ook wel weer grappig. En de waterval is heel mooi. De treinrit duurt ongeveer 60 minuten enkele reis en wordt beschouwd als een van de prachtigste treinroutes ter wereld.
Route en hoogtepunten van de Flåmsbana
Wij maken de rit op een mooie dag in mei. Ons startpunt is Flåm, waar we de auto parkeren op het nabijgelegen parkeerterrein. De trein vertrekt mooi op tijd en we hebben geluk: het is heel rustig. In onze coupé zitten geen andere mensen, waardoor ik steeds heen en weer kan rennen tussen links en rechts. Volgens de conducteur is rechts voor de heenweg de beste plek, maar daar ben ik het niet mee eens. Als je de treinreis in 3 stukken verdeeld is het eerste stuk rechts het mooisten, het middenstuk juist links en het laatste deel is rechts weer het meest bijzonder om te zien. Wil je niks missen, dan kun je het beste op een drukke dag vragen aan mensen aan de andere kant om voor de terugweg te wisselen van plek.
Flåm (beginstation, 2 m boven zeeniveau)
De trein begint (en eindigt) in Flåm, een pittoresk dorp aan de Aurlandsfjord. Flåm is redelijk toeristisch, met een bezoekerscentrum, winkels en horeca. Als je moet wachten op een volgende trein kun je je hier prima vermaken. Vanaf hier kun je verder reizen per boot, bus of auto om de regio verder te verkennen.
Berekvam
Na een waanzinnig mooi eerste stuk, met zicht op watervallen, rivieren en kleurrijke huisjes in het dal kom je aan bij Berekvam. Dit is het enige punt op de Flåmsbana waar treinen elkaar kunnen passeren. Wij komen dan ook de trein tegen die op de terugweg is. De treinen rijden even wat langzamer en vervolgen dan hun weg op volle snelheid. Het uitzicht op de vallei en de omliggende bergen is hier heel erg mooi!
Kjosfossen-waterval
Bij de Kjosfossen-waterval stopt de trein voor enkele minuten. Ik ben verrast als er uit het niets ineens een zangeres in een rode jurk verschijnt die begint te zingen en dansen voor de waterval. Dit is de mysterieuze Noorse Huldra (een mythische bosnimf). Ik vind het een beetje irritant, want ze staat pal voor de waterval als ik net foto’s wil maken. Gelukkig krijg ik de kans om de waterval te fotograferen als zij weer weg is en iedereen instapt. Ik blijf nog even een minuutje hangen om foto’s zonder mensen te maken. Deze waterval is zeker één van de meest spectaculaire stops!
Reinungvatnet en watervallen
Als je bijna bij Myrdal bent passeer je eerst nog het prachtige Reinungvatnet-meer. Net voor dit stuk van de route zie je ook talloze kleine en grote watervallen, die afhankelijk van het seizoen veel of weinig water bevatten.
Myrdal (Eindpunt op 866 m hoogte)
Opeens ben je bij het eindpunt! Myrdal is een klein bergstation en een belangrijk knooppunt op de Bergensbanen (Oslo-Bergen spoorlijn). Je kunt hier even kort uitstappen, er is een klein en gratis treinmuseum. Als je weer mee teruggaat, moet je niet te lang op het perron blijven, want dan rijdt de trein zonder jou weg. Op de terugweg naar Flåm begin je gelijk aan de steile afdaling. Je kunt ook op andere manieren terug naar Flåm. Ik was in die tijd met jonge kinderen, dus wij hebben de trein teruggenomen, maar als ik nu zou gaan, zou ik wandelen. Dit is wel 20 km waar je zo’n 5 a 6 uur over doet (met stoppen tussendoor). Met de fiets kan ook, bij het station kun je fietsen huren. Het eerste stuk bestaat uit het afdalen van de berg via haarspeldbochten. Omdat ik dit wat spannend zou vinden, zou ik dit stuk sowieso lopen doen. Het lijkt me wel een heel avontuur om met de fiets of lopend terug te gaan, je ziet dan toch weer andere dingen. Als je dit wil, is het slim om een vroege trein te reserveren.
Hoe koop je tickets voor de Flåmsbana?
Wij kopen onze kaartjes ter plekke bij de kassa. Dat blijkt uiteindelijk nog goedkoper dan online ook. Toch is dat in het hoogseizoen niet aan te raden, omdat het dan vaak bomvol zit. Ik zou in drukke periodes dus altijd je tickets online kopen, zodat je verzekerd bent van een plek. Kom ook op tijd, want het parkeerterrein kan druk zijn. Het geeft een hoop stress als je kaartjes voor een bepaald tijdstip hebt, maar de auto niet geparkeerd krijgt! Je kunt tickets online boeken via Vy.no of de officiële website van de Flåmsbana. Er zijn vanuit Bergen ook allerlei tours die de treinreis aanbieden, waarvan ik deze zelfstandige tour kan aanbevelen. De prijzen variëren trouwens per seizoen, in het hoogseizoen betaal je meer dan in het laagseizoen.
Beste reistijd voor de Flåmsbana
Dat brengt me meteen op het volgende puntje: wat is de beste reistijd voor de Flåmsbana? De trein rijdt het hele jaar door, elk seizoen heeft zijn eigen charme. In de zomermaanden is alles mooi groen en heb je vaak goed weer. Het nadeel is de drukte, er zijn dan veel toeristen. Je moet dan ruim van te voren je kaartje boeken. In de herfst is de omgeving waanzinnige mooi gekleurd en is het veel rustiger. Je kunt het dan wel slecht treffen met het weer, wat jammer is voor de foto’s. In de winter zijn de landschappen wit, wat natuurlijk sprookjesachtig mooi is. Wie weet zie je ’s avonds zelfs het Noorderlicht? Houd er wel rekening mee dat het aantal lichturen per dag kort is en het behoorlijk koud kan zijn. Maar daar kun je je op kleden. In de lente zijn de watervallen meestal het krachtigst door het smeltwater. De natuur begint te ontwaken en dit geeft ook al mooie beelden onderweg. Welk seizoen je ook gaat zorg dat je zo vroeg mogelijk gaat om de drukte te vermijden, maar zorg wel dat je de treinreis maakt bij daglicht! Ga dus in de winter niet al te vroeg, want dan zie je niks.
Wat te doen in Flåm na de treinreis?
Flåm is klein, maar biedt genoeg activiteiten voor een dagtrip of een langer verblijf. Zo kun je kiezen voor een fjordencruise op het Aurlandsfjord en het Nærøyfjord, het Stegastein uitkijkpunt bezoeken (650 meter hoog) of dus over de oude Rallarvegen-route van Myrdal naar Flåm fietsen. De wandelroute naar de Brekkefossen-waterval is ook aan te raden. Tot slot worden veel mensen blij van een bezoek aan de Flåm Brouwerij (Ægir Bryggeri), waar je Noors gebrouwen bier kunt proeven in een Viking-achtig café of een bezoek aan Flåmsbanamuseum. Hier leer je alles over de geschiedenis van de spoorlijn en hoe de tunnels zijn uitgehakt.
Overnachten in Flåm
Flåm is een leuke plek om te overnachten, al kan het er in de zomer wel druk zijn. Dat geeft ook gezelligheid natuurlijk. De prijzen zijn wel wat hoger in Flåm zelf dan als je wat meer buiten de stad zit. Flåmsbrygga Hotel is bijvoorbeeld een heel fijn hotel, maar niet goedkoop. Dat geldt ook voor Flåm Marina. Heel mooi gelegen aan het water, maar je moet wel wat diep in de buidel tasten. En voor Flåm Ferdaminne. Het Indreli Feriehus is gechikt voor gezinnen en goedkoper.
