Het kerkje Sant Romà in het stuwmeer van Sau

Op zo’n 1 uur en 3 kwartier rijden vanaf Barcelona vind je in het Spaanse Catalonië een bijzondere plek. Hier ligt het stuwmeer van Sau, dat in 1963 is ontstaan na de bouw van een stuwdam. Voorheen lag hier een heel dorp met een kerkje, Sant Romà. Het hele dorpje kwam onder water te staan toen de gemeente de keuze maakte om de stuwdam te bouwen. Dit gebeurde op meerdere plekken in de Spaanse Pyreneeën, om te kunnen voldoen aan de energiebehoefte in de streek. Een andere plek waar dit is gebeurd is bijvoorbeeld bij Entremon, waar de vallei tussen Ainsa en de Entremon vol water kon lopen. Ook hier kun je in de zomer het kerkje van Mediano boven het water uit zien steken.

Lees ook: Castelnou, een autheniek en middeleeuws Frans dorpje

Het kerkje Sant Romà in het stuwmeer van Sau

Normaal staat het kerkje Sant Romà onder water, dat is al 60 jaar zo. Af en toe kwam in de zomer de top van het torentje boven water. Het herinnerde aan de tijd dat hier dus nog een dorpje lag. Door de extreme droogte de afgelopen jaren is het waterpeil van het stuwmeer Sau enorm gezakt en kwam er steeds meer van de oude kerk boven water. Op dit moment (juni 2024) is het hele kerkje zelfs te zien. De bevolking is hier nogal verontrust over, want zo vroeg in het jaar al het hele kerkje zichtbaar betekent dat er onvoldoende water is. Voor toeristen is het een geliefde plek om langs te rijden. De omgeving is sowieso mooi bij dit stuwmeer, je kunt er bovendien prachtig wandelen.

Waar kun je Sant Romà de Sau goed zien?

Als je via de BV-5213/Carr. de Casserres richting hotel Parador de Turisme de Vic-Sau rijdt, zie je al snel aan je rechterhand een Mirador (uitkijkpunt). Hier kun je ook de auto even parkeren. Een zoomlens is vanaf dit punt handig om foto’s te kunnen maken. Vlak voor dit uitzichtpunt gaat een smal weggetje naar beneden. Via deze route, de Cam. Estrecha, kun je nog een flink stuk doorrijden tot een punt waar je aan de voet van het meer kunt komen, tegenover het kerkje. Het heet Vista al Puig de la Forca. Daar heb je nog beter zicht. Je kunt hier de auto parkeren, maar het is krap, er zijn slechts enkele plekken. De weg zelf is smal en best spannend als je tegenliggers tegenkomt. Met een camper zou ik dit niet zo snel doen, met een personenauto was het wel te doen. Wij zagen mensen die daar aan het kamperen waren. Lijkt me superleuk, maar wees gewaarschuwd voor de muggen. Het stikte ervan. Je kunt nog verder doorrijden naar Casa de Colonies Can Mateu. Dit is een verborgen pareltje, een hotel op een prachtige plek.

Dichtbij het kerkje komen en kanoën op het meer van Sau

Je kunt ook bijna helemaal doorrijden naar het kerkje zelf. Bij Club Nautic Vic Sau kun je kano’s huren en op het stuwmeer kanoën. Ik heb begrepen dat dit niet altijd kan, als het waterpeil te laag is, is dat lastiger. Er ligt immers nog een heel dorp onder water.

Een stukje geschiedenis over Santa Romana de Sau

De Romaanse kerk is behoorlijk oud, hij werd ingewijd in 1061. Gebouwd in Lombardische stijl. De tand des tijds heeft ‘m af en toe beschadigd. Zo was er in 1427 een aardbeving, waarbij het gebouw nauwelijks overeind bleef. Daardoor is de constructie gewijzigd bij de restauratie. In 1962 is dus besloten tot een stuwmeer, waarbij het hele dorp Sau, inclusief oude molen, meerdere boerderijen, een elektriciteitscentrale en een 14e eeuwse brug die werd beschouwd als de mooiste van de rivier de Ter, zijn daarbij onder water komen te staan. Deze delen kunnen bij nog meer droogte ook zichtbaar worden. Na het onder water zetten van het dorp is er in 1996 besloten om beton in de kerk te storten, zodat het niet zou omvallen door de krachten van het water.